มาตราตัวสะกดมีทั้งที่ใช้ตัวสะกดตรงแม่
และมาตราตัวสะกดที่ไม่ตรงแม่ การเรียนรู้มาตราตัวสะกดต่างๆ
ทำให้เขียนและอ่านคำได้ถูกต้อง
มาตราตัวสะกด
คือ พยัญชนะที่ผสมอยู่ข้างหลังคำหรือพยางค์ในแม่ ก กา ทำให้แม่ ก กา มีตัวสะกด
เช่น มี เมื่อประสมกับ ด ลายเป็น มีด เป็นต้น
มาตรา ก กา
หรือแม่ ก กา คือ คำหรือพยางค์ที่ไม่มีตัวสะกด เช่น มา เสือ ตัว มือ เสีย ดำ ฯลฯ
ส่วนมาตราตัวสะกดมีทั้งหมด ๘ แม่ คือ กก กด กบ กม เกย เกอว กง กน แบ่งได้ดังนี้
1. มาตราตัวสะกดตรงแม่ ใช้ตัวสะกดตัวเดียว มี ๔ มาตรา คือ
แม่กง ใช้ ง สะกด เช่น หาง ปลิง สอง งง แรง ฯลฯ
แม่กม ใช้ ม สะกด เช่น ลม แต้ม โสม มุม งอม สนาม ฯลฯ
แม่เกย ใช้ ย สะกด เช่น สาย ลอย โปรย เฉย ปุ๋ย ฯลฯ
แม่เกอว ใช้ ว สะกด เช่น แห้ว กาว เปรี้ยว เปลว ฯลฯ
2. มาตราตัวสะกดไม่ตรงแม่ มีตัวสะกดหลายตัวในมาตราเดียวกัน เพราะออกเสียงเหมือนตัวสะกดเดียวกัน
มี ๔ มาตรา คือ
แม่กน ใช้ น ญ ณ ร ล ฬ สะกด เช่น นาน วิญญาณ วานร กาลเวลา พระกาฬ
ฯลฯ
แม่กก ใช้ ก ข ค ฆ สะกด เช่น ปัก เลข วิหค เมฆ ฯลฯ
แม่กด ใช้ ด จ ช ซ ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ต ถ ท ธ ศ ษ ส สะกด เช่น แปด ตรวจ
ก๊าซ บงกช กฎหมาย ปรากฏ อิฐ ครุฑวัฒนา เปรต โอสถ บาท โกรธ กระดาษ รส เลิศ ฯลฯ
แม่กบ ใช้ บ ป ภ พ ฟ สะกด เช่น กลับ บาป ลาภ นพรัตน์ กราฟ ฯลฯ
มาตราแม่ กก
มาตราแม่ กก เป็นคำที่ประสมกับสระต่างๆ
และมี ก เป็นตัวสะกด เช่น ผัก นก เลือก
นอกจากนี้
คำที่ประสมสระต่างๆ และมี ข ค ฆ เป็นตัวสะกดและอ่านอ่านออกเสียงอย่าง ก สะกด
ก็เป็นคำในมาตรากก เช่น สุนัข โชค เมฆ
บทกลอนแม่กก
|
|
นกแสกนกกระสา
น้ำมากแลน้ำลึก
ปลาอุกปลาดุกดัก
ชักเสาเอาเชือกลาก
ปลูกกี่ไว้ทอหูก
ไม้แตกให้ใส่ปลอก
|
แกรกๆ มาเวลาดึก
แลน้ำหมึกแลน้ำหมาก
แลปักหลักแลครกสาก
จะผูกจากให้จักตอก
ลูกมะดูกลูกมะกอก
ไม้กระบอกแลดอกบุก
|
ฯลฯ
|
|
นกมีปากแลมีปีก
ไปปะพวกที่รัก
เด็กๆ ดูกระจก
ปลูกเผือกผักถากหญ้าแพรก
เข้าเปลือกแลเข้าสุก
ด่าทอต่อตีชก
|
ผ่าไม้ซึกให้แตกหัก
ได้รู้จักทักเรียกแขก
อย่าให้ตกมักจักแตก
หญ้าคาแฝกอย่าให้รก
เลือกปลาดุกทำห่อหมก
ถูกศอกอกหกถลา
|
(ประถม ก กา.ฉบับหอสมุดแห่งชาติ.)
|
เพลงมาตราแม่กก
(ทำนองเพลง Are you sleeping)
|
|
มาตราแม่กก ๆ
ฆ ระฆัง ตีดังกังวาน ๆ
โยกเยกเลขหก ๆ
ล้วนสะกดด้วยแม่กก ๆ
|
ไก่ ไข่ ควาย ๆ
สราญสุขใจ ๆ
เมฆ โรค โชค ๆ
มีสี่ตัว ๆ
|
มาตราตัวสะกดแม่ กง
มาตราตัวสะกดแม่ กง คือ
คำที่ประสมด้วยสระต่างๆ และมี ง เป็นตัวสะกด เช่น กลอง ธง กลาง เตียง กางเกง ลิง
ผึ้ง ร้องเพลง แป้ง แกง แห้งแล้ง เป็นต้น
บทกลอนแม่
กง
เรื่องกงดูจงแจ้ง
ลูกตำลึงแลหนึ่งสอง
ยุงหนักต้องกางมุ้ง
หลังโกงนั่งหย่องยอง
บึงบางคลองกว้างรี
ชาววังนั่งในห้อง
ตาชั่งแลตาเต็ง
แมงป่องแมลงผึ้ง
กุ้งกั้งทุกังกง
อึ่งอ่างแลคางคก
นกยางย่องจิกปลิง
ระฆังดังหง่างๆ
กลองหนังดังตึงๆ
นักเลงร้องเพลงพลาง
เอาหลังนั่งเอียงอิง
เด็กๆ อย่าใหลหลง
ดูไปตั้งใจฟัง
|
ลูกมะแว้งแตงฟักทอง
ทองแท่งใหญ่ใส่ไถ้ถุง
ไปเมืองกรุงรุ่งพรุ่งนี้
เรียกพวกพ้องแลน้องพี่
เรียกว่าปีมะโรงมะเส็ง
ชักจ้องหน่องดังโหน่งเหน่ง
ทั้งกางเกงแลกระทง
ปลาทูนึ่งปลากระสง
ปลาตะพงซื้อแพงจริง
ทั้งจิ้งจกแลแง่งขิง
ฝูงค่างลิงวิ่งร้องอึง
ฆ้องใหญ่กว้างครางหึ่งๆ
ตีกระดึงดังกริ่งๆ
ตรงหน้าต่างไขว่ห้างหยิ่ง
มือถือฉิ่งตีดังๆ
ดูเรื่อง กง ก กาบ้าง
เบื้องหน้ายังจะว่ากด
|
เพลงมาตราแม่ กง
ทำนอง SEVEN LONELY DAYS
|
|
มาซิเชิญเข้ามา
จง ดำรง มั่นคง
จูง นกยูง บินสูง
ลงลำคลอง ว่องไว
ดูซิดู งูอยู่ท้าย
หนู หนูจงกู่ร้องว่า
|
หาตัวสะกดแม่กง
ยืนตรง ธงชาติไทย
ฝูงปลา ร่าเริงใจ
กางใบ เรือไม่โคลง
ใคร ใคร ก็มอง
มาตราแม่กง
|
มาตราแม่ กด
มาตราแม่ กด
คือคำที่ ด เป็นตัวสะกด และคำที่มีเสียงเหมือน ด
เป็นตัวสะกดได้แก่คำที่มีตัวสะกดเป็นพยัญชนะต่อไปนี้ คือ จ ฉ ช ฌ ซ ฎ ฏ ฑ ฒ ฐ ด ต
ถ ท ธ ศ ษ ส อาจเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า ตัวสะกดแม่ กด
เพลงมาตราแม่ กด
(เนื้อร้องตามแบบสามัคคีชุมนุม)
|
|
มาตราสะกดแม่กด
ทั้ง จ ฉ เข้า
ซ โซ่ (ฎ) ชฎา (ฏ) ปฏัก
(ฒ) ผู้เฒ่า ฐ ฐานใหญ่โต
(ท) ทหารแบก (ถ) ถุง และ (ธ) ธง
ส เสือร้ายอยู่ในพนา
มาตราตัวสะกดแม่กด
ขอเชิญมาท่องเร็วไว้
|
จงจำให้หมด สิบแปดตัวมี
กับ ช ช้าง ที่นำ ฌ เฌอ
ช่างงามจริงนัก ฑ มณโฑ
ด เด็กเล็กโก้ เดินโซ (ต) เต่านา
ต่างมุ่งหน้าตรงไปที่ ศ ศาลา
ผู้มีเมตตา ษ ฤาษีอยู่ไพร
สิบแปดทั้งหมดจงจำเอาไว้
ไม่พลาดพลั้งไปเป็นคนเก่งเอย
|
เพลงมาตราแม่กด
(ทำนองเพลงช้าง)
|
|
คด มด งด
เห็น "ด" สะกดที่ใด
พจน์ รถ ยศ
เหมือน "ด" สะกดทุกคำ
ลองหาดูซิ มีหลายคำ
|
รู้จักแม่กดหรือไม่
จำไว้ซิจ๊ะ มีหลายคำ
ก็เป็นมาตราแม่กด
เราต้องจดจำกันให้ดี ๆ
|
มาตราแม่กน
มาตราแม่ กน คือ
พยางค์ที่ออกเสียงเหมือนมีตัว "น" สะกด พยัญชนะที่ใช้เป็นตัวสะกดในมาตราแม่
กน ได้แก่ น ณ ญ ร ล ฬ
ตัวอย่างคำที่มีตัวสะกดในมาตราตัวสะกดแม่ กน
กระตือรือร้น กันแสง
ขมีขมัน ขึ้นแท่น คำประพันธ์ จินดา ชันษา ชุลมุน ดูหมิ่น ต้นหว้า โต๊ะจีน พระชนนี
เพลงมาตราแม่ กน
ทำนอง JOEY
|
|
ตัวสะกดมาตราในแม่ กน
มี ณ เณร ล ลิง ร เรือ พายไป
จุฬา เดินเวียนวน ปืนกล และรถยนต์
|
อย่าสับสน หกตัว จำไว้
น หนูไซร้ ญ หญิงไทย ฬ
บนถนน สับสน จลาจล
|
มาตราตัวสะกดแม่กบ
มาตราตัวสะกดแม่
กบ คำที่ประสมกับสระต่างๆ และมี บ เป็นตัวสะกดตรงมาตรา และมี ป พ ภ ฟ เป็นตัวสะกด
แต่ออกเสียงเหมือน บ สะกด เช่น ลบ รูป ลาภ ภาพ ยีราฟ เป็นต้น
เพลงมาตราแม่ กบ
|
|
บ ใบไม้ ป ปลา พ พาน
ห้าตัวนั้นร่วมเป็นเพื่อนตาย
ล้วนต่างพึ่งซึ่งกันและกัน
มีอยู่ในมาตราของไทย
|
ฟ ฟัน ภ สำเภา สหายมอบกาย
ใจไว้เคียงคู่กัน
มาช่วยกันเปล่งเสียงให้ดี
มามาเรียนมาตราแม่กบ อบ อบ อบ อบ
|
เพลงมาตราแม่กบ
(ทำนองเพลงตบแผละ)
|
|
จับกบ ตะปบ ประจบ
เห็น บ สะกดที่ใด
ประสพ ถูกสาป ก่อบาป
ดูซิ ยีราฟ นั่นไง
เริงสราญ ปลาวาฬ มันว่ายวน
|
เสียงดังอบ อบ อบ อบ
ไม่ต้องสงสัย นั่นคือแม่กบ
มีลาภ แม่กบ อบ อบ
คำเหล่านี้ไซร้ เหมือน บ สะกด
บุญคุณล้นดลจิตคิดพากเพียร
|
มาตราตัวสะกดแม่กม
มาตราตัวสะกดแม่
กม คือ คำที่ประสมด้วยสระต่างๆ และมี ม เป็นตัวสะกด
ตัวอย่างคำที่มีตัวสะกดในมาตราตัวสะกดแม่ กม
กระหม่อม คำราม
จริยธรรม ชมรม ถล่ม ทะนุถนอม ทิม ทุ่ม บรรทม บังคม เปรมปรีดิ์ พฤติกรรม ภิรมย์ แยม
หยาม อาศรม
เพลงมาตราแม่ กม
ทำนอง CLEMENTINE
|
|
นาม งาม ยาม ย่อม
คำเหล่านี้ล้วนมีตัว ม
มาตราไทยนั่นคือ
|
น้อม พร้อม ล้อม ซ่อม
ขอให้เราจงจำไว้ให้มั่น
แม่กม
|
มาตราตัวสะกดแม่เกย
มาตราตัวสะกดแม่
เกย คือ คำที่ประสมด้วยสระต่างๆ และมี ย เป็นตัวสะกด
ตัวอย่างคำที่มีตัวสะกดในมาตราตัวสะกดแม่ เกย
กระจ้อยร่อย ข่าย ชีวาลัย ทยอย นโยบาย เนย เนื้อทราย เปรียบเปรย
พระทัย โพยภัย ภูวไนย เสวย มโนมัย วินัย สาหร่าย
เพลงมาตราแม่เกย
ทำนอง
พม่าแทงกบเล เล เล เล เล เล เล เล (ซ้ำ)
มาตราเกยนั้นเรารู้จักกัน
ว่ามี
ย เป็นตัวสะกด
เล
เล เล เล เล เล เล เล (ซ้ำ)
เมื่อมี
ย ขอตามผู้ใด โปรดจงรู้เอาไว้
นั่นมาตราไทย
แม่เกย
มาเถิดหนามา
มาหาแม่เกย (ซ้ำ)
เอ่ย
เตย เผย เฉยเมยสบายกาย
ขลุ่ย
ยาย หาย ขาย ปุย ทุย เอย
เพลงมาตราแม่เกย
(ทำนองเพลงช้าง/พม่าเขว)
|
|
ยักษ์ ยักษ์ ยักษ์
เห็น ย ยักษ์ อยู่หลังใคร
เช่น เฉย เลย ลาย ตาย เอย
|
หนูรู้จักยักษ์หรือไม่
เป็นมาตราไทย เรียกแม่เกย (ซ้ำ)
|
มาตราตัวสะกดแม่เกอว
มาตราตัวสะกดแม่
เกอว คือ คำที่ประสมด้วยสระต่างๆ และมี ว เป็นตัวสะกด
ตัวอย่างคำที่มีตัวสะกดในมาตราตัวสะกดแม่ เกอว
กริ้ว
ก๋วยเตี๋ยว ข้าวยำ ข่าวลือ จิ๋ว เจื้อยแจ้ว ดาวฤกษ์ ต้นงิ้ว ท้าวไท ทาวน์เฮ้าส์
ประเดี๋ยว ยั่ว เลิกคิ้ว หิว ข้าว เหว อ่าว
ที่มา : มาตราตัวสะกดในภาษาไทย
เพลงมาตราแม่ เกอว
ทำนอง พม่าเขว
|
|
แหวนแหวนแหวน
แหวนงามตามหลังคำใด
หนู หนู หนู
ถ้าแหวนมีในสระอัว
เกอวนั้นต้องมี ว เป็นตัวสะกด
|
แหวนงามชอบตามหลังใคร
เรียกคำนั้นไซร้ว่าแม่เกอว (ซ้ำ)
หนูจำแม่เกอวให้ดี
จงอย่าเมามัวว่า แม่เกอว (ซ้ำ)
|
ที่มา : มาตราตัวสะกดในภาษาไทย